Marka tescili başvuruları yalnızca kelime ya da logo üstünden yapılmaz. Renk , hareket ve ses markaları da özellikle büyük firmalar tarafından tercih edilen marka başvuru türleridir.
Bu yazımızda renk markaları ve marka başvuruları örnekleri üzerinde duracağız.
Tanımlar
Renk markaları, esas olarak belli bir konturu yani dış hat çizgileri, sınırları ve somut şekilleri bulunmayan markaları ifade etmektedir. Renk markaları ile renk unsuru barındıran şekil markaları birbirlerine karıştırılabilmektedir. Yani bu başvuru türünde kastedilen başlı başına bir rengin ya da renk kombinasyonunun doğrudan bir firmanın markası olarak başvuruya konu olmasıdır. Elbette başvuruya konu olmak mümkün olsa da tescil için yeterli şartlar sağlanmıyor ise yapılan başvuru tescile dönmeyebilir.
Çeşitleri
Yukarıda da bahsedildiği gibi renk markaları tek renkten oluşan markalar ve renk kombinasyonundan oluşan markalar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Tek renkten oluşan markalar
Bu tarz markalarda başvuru kuruma iletilirken renk ile ilgili pantone kodu istenmektedir. https://www.pantone.com/connect burada bulunan link ile kodlara ulaşarak marka için geçerli olan rengin bulunması ve başvuruda örnek olarak sunulması şarttır. Örneğin aşağıdaki marka başvuru örneği Kuveyt Türk firmasına ait olup, pantone 342 kodu ile yapılmıştır.
Renk kombinasyonundan oluşan markalar
Birden fazla rengin kombine edilmesi ile yapılan başvuru türüdür. Son yılların en popüler alışveriş kurye markası “Getir” in renk marka başvurusu yukarıdaki şekilde yapılmıştır. 2020 yılında başvurusu yapılan markanın 2021 yılında tescil edildiğini görüyoruz. Bu markada panton kodlarının ” Pantone 2097 C, Pantone 109 C” olarak iletildiği görülmektedir.
Renk markalarının ayırt edicilik koşulları
Belirli bir mal veya hizmete uygulanan rengin zaman içinde kullanımı yoluyla, halk o rengi belirli bir kaynakla ilişkilendirmeye başladıysa, belirli bir mal veya hizmetle bağlantılı olarak bir renk ticari marka olabilir.
Ülkemizde özellikle tek renk için yapılan Türk ve yabancı menşeli renk marka başvurularının sıklıkla red edildiği görülmektedir. Yukarıda örneğini sunduğumuz “Kuveyt Türk” markasına ait renk başvurusu gibi “ING Bank”‘ın herkesin aklında kalan turuncu rengi dahi tescile hak kazanamamıştır. Burada yürütülen temel mantık, tek bir rengin bir firmanın ticari kullanımına tescilli olarak verilebilmesi için yeteri kadar ilgili markayı çağrıştırması ve tanınmış olması gerektiği gibi görünüyor. Ülkemizde bu şartlar sağlanmadığında ren marka başvurusu red edilmektedir.
Amerika’da ise bu kriterin sağlanmış olmasına kadar bekleme zorunluluğu olmaksızın başvuruda bulunulması mümkün. Amerikan Patent Ofisi bu durumda ana sicile yerleştirilmesi için gerekli olan şartlar tamamlanana kadar başvuruyu ek kayıtta tutuyor. Bu durum da yeniden başvuru yapılmasını gerektirmemesi yönünden avantajlı bir uygulama.
Sonuç
Her ne kadar renk markası için koruma almak ticari diğer marka çeşitlerine kıyasla zor olsa da şekil markalarında belirli bir tanınmışlık düzeyine erişildiğinde markada bulunan renklerin marka sahibi firmayı doğrudan çağrıştırdığı durumlar da yok değil. Hangimiz sarı ve kırmızıyı görünce McDonalds, kırmızı üzerine beyaz bir el yazısı görünce Coca-Cola’yı anımsamıyoruz. Renkler doğru şekillerde kullanılırsa tescile gerek kalmadan da bir firmanın kimliğinin parçası olabilirler.
